Lustral, yaygın olarak depresyon tedavisinde kullanılan fakat panik atak, obsesif-kompülsif bozukluk, sosyal anksiyete bozukluğu ve travma sonrasında stres bozukluğu yaşayan kişiler üzerinde de olumlu etkiler gösterebilir.
İlacın amacı, beyindeki serotonin seviyesini yükseltmektir. Bu sayede kişinin ruh halinde iyileşme ve panik atalarında azalma görülür. Lustral ilacının tam etkisini görünmesi, 1 ile 2 ay arasında sürebilir.
Kesinlikle reçetesiz kullanılmamalıdır. Yan etkileri arasında en çok baş ağrısı, halsizlik, uykusuzluk ve ağız kuruluğu görülmektedir. Diğer antidepresan ilaçlar ile karşılaştırıldığında, çok daha düşük ve hafif yan etkileri olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.
Lustral Nedir?
Sertralin olarak da bilinen ilaç, antidepresan ilaçlarının bir grubuna aittir. En çok depresyon tedavisinde kullanılır fakat diğer stres ve ruhsal sorunlarda da etkili olduğu kanıtlanmıştır.
Beyindeki sinir hücreleri arasındaki iletişimi güçlendirir ve serotonin kimyasal maddesinin salgılanmasını artırır. Bu sayede ilacı kullanan kişinin ruhsal durumunda ve sosyal davranışlarında olumlu gelişmeler görülür. Depresyon halindeyken, beynimizdeki serotonin salgılanması çok azalmaktadır.
Türkiye’de sadece tablet formunda olan ilaç, yan etkileri az olduğu için özellikle çok ağır olmayan depresyon tedavilerinde tercih edilmektedir.
Lustral Ne İşe Yarar?
Panik bozukluklar, depresyon, sosyal anksiyete bozuklukları, travma sonrası stres bozuklukları ve çocuklarda da görülen obsesif kompülsif bozuklukların tedavisinde kullanılır.
Beynimiz, aslında bir kimyasal ve elektriksel tepkimeler merkezinden ibarettir. Sinir hücreleri, birbirlerini uyarmak adına kimyasal maddeler salgılarlar. Bu da beyin tarafından kontrol edilen pek çok fonksiyonun, sağlıklı bir şekilde yürütülmesini sağlar.
Bu kimyasal maddelerden bir tanesi de serotonin olarak bilinmektedir. Bu madde salgılandığı zaman sinir hücreleri uyarılır. Daha sonra sinir hücrelerinin içine giren serotonin, orada dönüştürülür.
Depresyon haline giren kişilerde, bu maddenin salgılanması azalır veya durur. Lustral gibi ilaçlar ise bu salgılama sürecinin artmasına ve ruhsal bozuklukların iyileşmesine yardımcı olur.
İlacın tam etkisi, kullanım anında görülmez. Hastaya olumlu etki etmesi için en az 1 ay kullanılması gerekir. Etki süresi, elbette kişiye ve ruhsal sorunların ağırlığına göre değişebilmektedir.
Lustral Ne İçin Kullanılır?
İlacın ruhsal sorunlara, beyindeki serotonin kimyasal maddesini salgılanması yolu ile iyi geldiğini aktardık. Şimdi tek tek, ilacın ne için kullanıldığına ve hangi hastalıkların tedavisinde kullanılabileceğine maddeler halinde göz atalım.
Depresyon: Lustral sayesinde, beyinde salgılanan serotonin maddesi sinir hücrelerine geri alınamaz. Bu da, beyindeki serotonin miktarının genel olarak yükselmesini sağlar. Bu sayede, hastadaki depresyon belirtileri azalır ve iyileşme görülür.
Panik Atak: Panik atak, genelde kapalı alan korkusu ile kendini gösterir. Lustral kullanımı, birkaç hafta sonra bu korkunun yenilmesine ve tüm panik bozuklukların geride kalmasına yardımcı olur.
OKB: Obsesif kompülsif bozukluğun tedavisinde de lustral kullanılmaktadır. Lustral, OKB üzerinde çok etkilidir zira yapılan araştırmalar, ilacın 24 ay boyunca etkin bir şekilde hastalığı bastırdığını göstermektedir. Lustral, bu rahatsızlıkta sadece yetişkinler tarafından değil, 6 yaşından büyük çocuklarda da kullanılabilmektedir.
Travma: Her insan hayatında, çok ağır sorunlar veya krizler geçirebilir. Bireylerin yaşadığı bu ciddi sorunlar, korkunç olaylar veya krizler, ruhsal travmalara neden olabilir. Bu travmaların kalıcı olmaması adına psikoterapi yöntemleri uygulanır ve ilaç tedavisinin de kullanılması gerekebilir. Bu gibi durumlarda, yine beyindeki kimyasal etkileşime oynayan lustral gibi ilaçlar etkili olmaktadır.
Lustral Nasıl Kullanılır?
- Hekim aksini belirtmediği müddetçe, genelde günde tek 1 doz kullanılır.
- Aç veya tok karnına alınması, genelde fark etmez.
- Gün içerisinde ne zaman alındığının önemi yoktur fakat 24 saat arayla alınması önerilir.
- Lustral, bazı kişilerde halsizlik sorununa yol açabilir. Bu durumda, ilacı yatma saatinde kullanmak gerekir.
- Tam aksine ilacı kullanınca kişi, uykusuzluk yaşıyor da olabilir. Bu durumda da sabah saatlerinde kullanmakta fayda vardır.
- Atlanan dozun üzerinden 15 saat geçmişse, alınmaz ve bir daha ki doz saati beklenir. Doz atlanmaması önerilir, telefonunuza program kurabilir veya en basitinden her telefonda olan alarm sistemini kullanabilirsiniz.
- Lustral, greyfurt ile birlikte tüketilmesi tehlikeli bir ilaçtır.
- Lustral ile beraber başka bir ilacın da kullanılması gerekiyorsa, bu durumdan hekim bilgilendirilmelidir.
- Alkol ile beraber tüketimi tehlikeli olabilir. Alkol tüketip tüketemeyeceğiniz veya ne zaman, ne kadar tüketebileceğiniz konusunda doktorunuz ile görüşmeniz gerekecektir.
- Nadir de olsa ilacı kullanan kişilerde, intihara meyil görülebilir. İçinizde intihara dair en ufak bir istek dahi oluşuyorsa, bu durumdan hekiminizi mutlaka bilgilendirmeniz gerekir.
- Lustral aniden bırakılabilecek bir ilaç değildir. Doktor kontrolünde ve uygun dozlar ayarlanarak bırakılmak zorundadır. Lustral’ı aniden bırakmak, aylarca etkisi kalabilecek kötü sonuçlar doğurabilir.
- Şeker hastaları, sertralin kullanımında dikkatli olmalıdır. Eğer diyabet hastası iseniz, doktorunuzu bu konuda uyarın.
- Lustral kullanan kişilerin, ciltleri daha hassas hale gelebilir. Güneşin zararlı ışınlarından korunmak adına mutlaka güneş kremi kullanın.
Lustral kullanımı, özellikle 50 yaş üzeri kişilerin kemiklerini güçsüzleştirdiği bilinmektedir. Bu sebeple özellikle menopoz dönemine girmiş kadınların, doktoru ile bu konuyu görüşmeleri ve gerekirse başka bir ilaç kullanmaları önerilmektedir. Doktor, başka bir ilacı uygun görebileceği gibi hastanın kan değerlerini ölçerek, kalsiyum takviyesi vermeyi de uygun görebilir.
Lustral Dozları Nasıl Ayarlanır?
Yetişkinler için ilk doz genelde günde 50 mg olarak belirlenir. Hekim, uygun görürse birkaç hafta sonra bu dozu artıracaktır. Depresyon hastalarında ortalama olarak günlük 200 mg doz kullanılmaktadır.
Çocuklarda veya daha hafif ruhsal sorunlarda, başlangıç dozu 25 mg olarak belirlenir ve hastanın gidişatına göre doz artırımı yapılır.
Lustral Ne Kadar Kullanılır?
İlacın kullanımı için net bir süre söylemek doğru olmaz. Hastalığın durumuna veya şiddetine göre değişebilir. Aynı şekilde, ruhsal sorunlara ek olarak farklı bir hastalık da varsa, bu da süreye etki edecektir.
Her hastanın tıbbi öyküsü farklıdır o yüzden ilacın kullanım süresi ancak doktor tarafından söylenebilir. Depresyon hastaları, ilacı ortalama olarak 6 ay kullanmakta ve depresyon döneminden çıkınca kademeli olarak bırakmaktadır.
Kimler Lustral Kullanamaz?
- Şeker hastaları.
- Epilepsi rahatsızlığı olan kişiler.
- Glokom rahatsızlığı olanlar.
- Kalp hastalığı olan bireyler.
- Sertralin maddesine duyarlılığı bilinenler.
- Hamileler veya olma ihtimali olanlar.
- Karaciğer hastaları
- Farklı bir ilaç kullanan kişiler.
- Yukarıdaki maddelerden birisine giriyorsanız, bu konu hakkında hekiminizi mutlaka bilgilendirmeniz gerekecektir.
- Lustral Hangi İlaçlar İle Kullanılamaz?
- Doğum kontrol ilaçları.
- Soğuk algınlığı ilaçları.
- Uyku ilaçları.
- Kas gevşeticiler.
- Sarı kantaron takviyeleri.
- Epilepsi ilaçları.
- Bağımlılık tedavisini gidermede kullanılan ilaçlar.
- Uyku için alınan takviyeler.
Gördüğünüz gibi, pek çok ilaç ile birlikte lustral kullanımı tehlikelidir. Bu nedenle kullandığınız ilaçları, hafif görseniz dahi mutlaka hekiminiz ile paylaşmanız gerekir.
Sadece ilaçların değil alkolün de lustral ile birlikte kullanımı sakıncalıdır. Yan etkilerin görülme riski, bu doğrultuda çok yükselmektedir. Sadece ilaç değil, herhangi bir takviye kullanımı öncesinde de mutlaka doktorunuzla görüşmeli, lustral kullandığınız süre içerisinde bireysel kararlar ile hareket etmenin kötü sonuçlar doğurabileceğini bilmelisiniz.
Gebeler Lustral Kullanabilir Mi?
Hamilelik döneminde, anne adayı sağlığına çok dikkat etmeli ve her konuda hassas davranmalıdır. Lustral kullanım sürecinde hamile kalmışsanız, yani kullanmadan önce hamile olduğunuzu dahi bilmiyorsanız, bu konuda hekiminizi bilgilendirin.
Hamilelik döneminde ilacın kullanılıp, kullanılamayacağı konusunda ancak hekim doğru kararı verebilir. İlaç, aynı zamanda anne sütüne de geçmektedir. Yapılan incelemelere göre, anne sütüne geçen etken madde miktarının çok az olduğu tespit edilmiştir. Bu sebeple, genelde emziren annelere ilaç verilmektedir. Burada da yine ön koşul, hekimin buna onay vermiş olmasıdır.
Her insan nasıl farklı tabiata sahipse, bebeklerde öyledir. Eğer ilaç kullanımı sonrasında, emzirme işlemi ile beraber bebeğinizin normale göre daha fazla uykusu geliyorsa, mutlaka doktorunuzla iletişime geçiniz.
Lustral Kilo Aldırır Mı?
Antidepresan ilaçlar, genelde kilo aldırır fakat bazı kişilere de kilo verdirir. Lustral’da aynı şekilde iştah açabilir veya tam tersi iştah da kapayabilir. Bazen de hiçbir etki göstermez, bu da kilo artışına veya kilo verişine neden olmaz.
Lustral Yan Etkileri Nelerdir?
İlacı kullanımdan doğan yan etkiler, genelde 2 hafta sürer ve sonra kendiliğinden kaybolur. Bu durum, aslında vücudun lustrala alışma evresi olarak görülmektedir. Aşağıdaki kritik yan etkiler görülüyorsa, mutlaka doktorunuz ile görüşün.
Yaygın (Normal) Yan Etkiler
Aşağıdaki yan etkiler, lustral kullanan kişilerin %1’inde görülmektedir.
- Baş dönmesi
- Ağız kuruluğu
- İshal
- Uykusuzluk
- Baş ağrısı
- Yorgunluk
- mide bulantısı, iştah kaybı, ishal ve hazımsızlık
- Sersemlik ve uykusuzluk da dahil olmak üzere uyku alışkanlıklarında değişiklik
- artan terleme rutini
- cinsel dürtü ve ejakülasyon başarısızlığı dahil olmak üzere cinsel sorunlar
- titreme
- yorgunluk ve bitkinlik
- sallanma
Çocuklar için ek yan etkiler şunlardır:
- kas hareketinde veya ajitasyonda anormal artış
- burun kanaması
- daha sık idrara çıkma
- idrar kaçağı
- saldırganlık
- ağır adet dönemleri
- Büyüme hızında yavaşlama ve kilo değişimi. Bu ilacı alırken çocuğunuzun boyunu ve kilosunu yakından izlemelisiniz.
Kritik (Çok Ciddi) Yan Etkiler
Aşağıdaki yan etkiler, çok nadir görülür. Bu yan etkileri lustral kullanımı sonrasında yaşıyorsanız, vakit kaybetmeden doktorunuz ile iletişim kurunuz.
- İntihara meyil.
- Durmayan kanamalar.
- Bayılacak kadar baş dönmesi.
- Nefes almada güçlük.
- Göğüs bölgesinde ağrı ve baskı hissetme.
- Gözün beyaz kısmında ve cilt üzerinde sarı lekeler.
- Yorulmamak, sürekli aktif ve çok fazla enerjik olmak.
- İdrar ve dışkıda kan görülmesi.
- Diş etlerinin çok kolay ve kendiliğinden kanaması.
- Yoğun baş ağrıları.
- Denge kaybı.
- Odaklanma ve konsantrasyon sorunları.
- Hafıza sorunları.
- Ciltte içi su dolu kırmızı kabarcıklar.
- Yüz bölgesinin herhangi bir bölgesinde görülen şişlik.
- Tehlikeli dürtüleri harekete geçirmek
- Agresif veya şiddetli davranışlar
- İntihar veya ölme hakkındaki düşüncelerde artış
- Yeni veya daha kötüleşen depresyon
- Yeni veya daha kötü anksiyete veya panik atak oluşumu
- Ajitasyon, huzursuzluk, öfke veya sinirlilik
- Uyku problemi
- Günlük hareketlerde artış veya normalden daha fazla konuşma
- Serotonin sendromu. Bu durum hayatı tehdit edici olabilir. Belirtiler şunları içerebilir:
- halüsinasyonlar ve sanrılar
- sallantı
- bilinç kaybı
- nöbetler
- koma
- yüksek nabız
- tansiyondaki değişiklikler
- kas tremoru veya kaslarda sertleşme
- baş dönmesi
- sallanma
- terleme
- mide bulantısı
- kusma
- kas sertliği
- Şiddetli alerjik reaksiyonlar. Belirtiler şunları içerebilir:
- solunum problemi
- yüzünüzün, dilinizin, gözlerinin veya ağzınızın şişmesi
- döküntü, kaşıntılı (kurdeşen) veya kabarcıklar, tek başına veya ateş veya eklem ağrısı ile
- Anormal kanama
- Nöbetler veya konvülsiyonlar
- Manik evreler. Belirtiler şunları içerebilir:
- enerjide büyük ölçüde artış
- uyumakta güçlük
- düşüncelerde artış
- umursamaz davranışlar
- alışılmadık kendini büyük gören düşünceler
- aşırı mutluluk veya sinirlilik
- normalden daha fazla veya daha hızlı konuşma
- İştah veya kilodaki değişiklikler. Bu ilacı alırken çocukların ve ergenlerin kilo ve boylarını sık sık kontrol etmelisiniz.
- Düşük sodyum seviyeleri. Yaşlılar daha büyük risk altında olabilir. Belirtiler şunları içerebilir:
- baş ağrısı
- zayıflık veya kararsızlık
- karışıklık, konsantrasyon veya düşünme sorunları veya hafıza sorunları
- Göz ağrısı
- Bulanık ve çift görme dahil olmak üzere görmedeki değişiklikler
- Gözlerinizdeki veya etrafındaki şişlik veya kızarıklık
Bazı yan etkilere karşı savaşmak mümkündür. Yukarıda da belirttiğimiz gibi eğer ilaç sizde uyku yapıyorsa, yatma saatinde içer derin bir uyku çekersiniz.
Aynı şekilde mide bulantısı yapıyorsa yemekten sonra, baş ağrısı yapıyorsa sabah kalktığınızda yani yeterince dinlendiğinizde ilacı alabilirsiniz.
Lustral ilacını kullanırken, araç kullanmayın. Bu hem kendi canınızı, hem de onlarca farklı insanın canını tehlikeye atmak demektir. Yan etkiler çok hızlı gelir ve kendinize ne kadar güveniyor olsanız da, kontrolü bir anda kaybedebilirsiniz.