Hamilelik sürecinde daha sağlıklı bir gebelik süreci, rahat bir doğum ve sağlıklı bir bebek için yapmanız gereken bazı önemli etkenler vardır. Peki sağlıklı bir gebelik dönemi için neler yapılmalı?
Hamile Kalmadan Önce Yapılması Gerekenler
Sağlıklı bir gebelik için öncelikle hamile kalmayı düşündükten sonra bunun için bir hazırlık süreci planlamanız gerekmektedir.
Bu plana göre;
- Sigara kullanıyorsanız bu alışkanlığınızı bırakmalısınız.
- Alkol ve diğer kötü alışkanlıklarınızı tamamen bırakmalısınız.
- Stresten uzak durmalısınız.
- İşinizi gözden geçirmeli ve gebelik sürecinizi olumsuz etkilemesi muhtemel ise bırakmalısınız.
- Doktorunuz ile gerekli kontrolleri yaparak gerekli tedavi ve vitamin eksikliklerini gidermelisiniz.
- Beslenme alışkanlıklarınızı değiştirmelisiniz.
- Bol su içmelisiniz.
- Uyku düzeninize dikkat etmelisiniz
- Kafeinden uzak durmalısınız.
- Kilonuzu dengede tutmalısınız.
- Spor yapmalı ve hareket etmelisiniz.
Hamilelik öncesi, hamilelik süreci ve doğum sonrası dikkat edilmesi gereken durumların en önemlisi zararlı ve kötü alışkanlıkların tamamen terk edilmesidir. Bebeğinize verebileceğiniz en önemli zararların başında sağlığa zararlı ürünler kullanmaktır. Kafein uyku düzeninizi bozacağı için uzak durmanızda fayda var. Abur cuburlardan uzak durmanız gereksiz ve zararlı yağların bünyenize girmesini engeller. Sağlıklı atıştırmalık kategorisinde olan meyve, kuruyemiş ve içecekler size ve bebeğinize oldukça yarar sağlayacaktır.
Hamilelik Öncesi Yapılması Gereken Testler
Söz konusu bebek ve anne hayatı olan gebelik süreci her aşamada oldukça önemlidir. Bilinçli annelerin kendilerinin ve bebeklerinin hayatını riske atmamak adına profesyonel destek ve kontroller ile gebelik süreci düşünmeleri tavsiye edilen konular arasındadır. Hayatınızda bir bebek düşündüğünüzde ilk yapmanız gereken kendinize en uygun doktoru bulmaktır. Bu konuda tavsiyelerden ya da yakın çevrenizin önerilerinden yararlanabilirsiniz. Kadın hastalıkları doktoru ya da doğum konusunda uzman bir doktordan destek almanız, gebelik sürecinizi daha sağlıklı ve bilinçli geçirmenizi sağlar.
Hamilelikten haberdar olmakla beraber doğum uzmanlarının tavsiyesi üzerine yapılması gereken bazı testler vardır. Bu testler; pap-smear testi, kan sayımı, tsh tetkikleri ve ultrason ile bir muayenenin yapılması mutlak suretle önemlidir. Bunun dışında kullanılması gereken takviye ilaçlar bebeğinizin gelişimi için hayati önem taşır.
Hamile Olduğunuzu Nasıl Anlarsınız?
Bebek düşünüyorsanız ve plan dahilinde kontrollü bir süreç yaşıyorsanız gebelik beklemeniz doğaldır. Bunun dışında hesapta olmayan gebelikler olabilmektedir. Bunun anlaşılabilmesi için regl döneminizin gecikmesini takip etmelisiniz. Şayet regl döneminiz gecikti ise gebelik testi yapmalı ve pozitif çıkması halinde doktorunuza başvurmalısınız.
Gebelik Sürecinde Kullanılması Gereken Takviyeler
Bebek gelişiminin sağlıklı ilerlemesi için gebelik oluşumu itibari ile 6 hafta önceden folik asit kullanımına başlanılması gereklidir. Annenin kronik bir hastalığının olması ve sürekli ilaç kullanım durumu, gebelik sürecini etkilemektedir. Doktor tavsiyesine göre kullanılacak takviye ve ilaçlar farklılık göstermektedir.
Bu takviyeler;
- Folik asit kullanımı
- Vitamin takviyeleri
- Omega3
- Kalsiyum
- Magnezyum
- Demir eksikliği var ise demir takviyesi
Bu takviyeler doktor tavsiyesi doğrultusunda alınmalıdır. Folik asit yararı bebek gelişimi açısından önemlidir.
Sağlıklı Gebelik Sürecinde Kilo Kontrolü
Beslenme sürecinde dikkat edilmesi gereken gıdalar; protein, karbonhidrat ve yağların dengeli tüketimi şeklinde olmalıdır. Hamilelik dönemi süresince 9-15 kilogram aldığınızda bu ideal kilo olarak kabul edilir. Bu kilonun altında ya da üzerinde alınacak kilo ise bebeğinizin gelişimini olumsuz yönde etkiler. Lohusalık dönemi ve hamilelik sürecini olumsuz etkileyen kilo problemini hamilelik planından önce kontrol altına alınması daha bilinçli bir hamilelik süreci geçirmenizi sağlar. Gebelik süresinde yapılan tetkikler sonucu demir eksikliği tespit edildiğinde doktorunuz tarafından verilen demir ilaçlarını düzenli kullanmanız gerekmektedir.
Sağıklı Gebelik Dönemi İçin Ultrason Takibi
Bebeğinizin kalp atışlarını duyduğunuz andan itibaren ultrason takip önem kazanır. Bebeğinizin gelişimini adım adım takip edebileceğiniz kontrollü bir cihazdır. İlk kontrolde gebelik kesesi rahim içinde olduğuna bakılır. Diğer kontrol 6 hafta sonra yapılır. Bu kontrolde vajinal ultrasonografi ile embriyo kalp atışları tespiti gerçekleştirilir. Şayet vajinal ultrasonda 7.hafta olduğu halde kalp atışları tespit edilemiyor ise gebelik sonlandırılmalıdır. Kalp atışları tespit edildiğinde ise bazı testler yapılır.
8. haftada kalp atışlarındaki istikrar kontrol edilir. Bazı gebeliklerde 8. haftada embriyo kalp atışları durabilmektedir. 12. haftada ense kalınlığı ölçüsüne bakılır. Yüksek duyarlılık gösteren down sendromu tespiti için ikili test taraması yapılır. 16. haftada artık bebeğinizin cinsiyetini öğrenmeniz mümkündür. Bu dönemde üçlü veya dörtlü test uygulamaları yapılabilir. 22. haftada detaylı ultrason yapılır.
Bu haftada yapılma sebebi ise kardiyolojik anomali durumunun daha net tespit edilebilmesidir. 24-28. haftalarda gebelikteki diyabet taraması için 75 gr oral glikoz tolerans testleri yapılır. 28.hafta itibari ile ultrasonografik kontroller daha fazla tekrarlanır. 30. hafta, 32. hafta, 34. hafta ve 36. haftalarda tercih olarak rutin kontroller yapılır.
Bu haftalarda tespit edilen gelişme geriliği gibi olumsuz durumlar daha net tespit edilir. Bu durumlar anne karnında bebeğin ölümü ile sonuçlanabilir. 36. haftada bebeğin duruş pozisyonu ve kilosu tespit edilir. 32. haftada ise yapılan doppler testi ile bebekteki gelişme bozukluğu takip edilir ve seviyesi belirlenerek doğum kararı alınır.
Sağlıklı Gebelik Süreci İçerisinde Yapılan Testler
Testler bebek gelişimi ve anne sağlığı için oldukça önemlidir. Belirli süreçlerde istenen testler doğumun sonlandırılması ya da devamı için önemlidir. Bu testlerden kan sayımı; demir eksikliği gibi olumsuz durumların tespiti adına yapılır ve gerektiğinde demir ilaçları ile takviye sağlanır. Tsh testi; gebelikte aktif rol oynayan ve ortaya çıkan tiroid hastalıklarının tespiti için yapılır. Torch tayini; toksoplazma, rubella ve diğer enfeksiyon hastalıklarının tespiti için yapılır. Bu enfeksiyonlar bebeğin gelişimi için oldukça olumsuzdur. Seroloji, hiv, hebatit b gibi testler ile hastalığın tespiti yapılır. Tam idrar tahlili; idrar enfeksiyonlarına karşı yapılan testtir.